Ryszard Wachowski - Rys Historyczny
Pomnik projektu Ryszarda Wachowskiego, znanego olsztyńskiego artysty umiejscowiony jest na wzgórzu opadającym ku Dolinie Drwęcy w obrębie działki geodezyjnej nr 376 w gminie Nowe Miasto Lubawskie.
Ryszard Wachowski. Zdj. ze zbiorów WBP w Olsztynie.
Ryszard Wachowski urodził się w 1930 roku w Ćmiłowie w woj. lubelskim. W latach 1949-54 studiował na Wydziale Rzeźby Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Xawerego Dunikowskiego. Dyplom obronił na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku w 1955 r. Na stałe związał się z Olsztynem, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu społeczno-kulturalnym. Był prezesem Zarządu Okręgu Olsztyńskiego Związku Polskich Artystów Plastyków (1959-1961) oraz wiceprezesem (1974-1977), przewodniczył komisjom rzeczoznawców przy Okręgu Olsztyńskiego Związku Polskich Artystów Plastyków i Spółdzielni „Plastyka”, był członkiem rady Kultury przy MNR w Olsztynie. Brał udział w wielu wystawach okręgowych i ogólnopolskich. W 1959 roku otrzymał Wojewódzką Nagrodę Artystyczną. Poza rzeźba uprawiał także malarstwo i architekturę wnętrz.
Wykonał wiele płaskorzeźb i elementów rzeźbiarskich oraz kompozycji malarskich do wystroju wnętrz i elewacji budynków użyteczności publicznej. Ważniejsze prace to :
„Jeniec” (Międzynarodowy cmentarz Jeniecki-Sudwa k. Olsztynka 1959),
„Wyzwolenie” (Obóz pracy przejściowej i zagłady Działdowo 1964),
pomnik ofiar hitleryzmu (Komorniki 1965),
„Żołnierz polski” (Iława 1959,Olsztyn 1966, Węgorzewo 1968),
„Ściana Śmierci” (Nowe Miasto Lubawskie 1962).
Rzeźby w Olsztynie:
- Posąg „Łyny” (w fosie zamku)
www.zabytki.olsztyn.eu
- „Żaba” w parku koło zamku
www.zabytki.olsztyn.eu
- Żeliwne „Ptaki” w parku koło zamku,
- „Kantata” – przed budynkiem filharmonii.
Olsztyńskie i poza olsztyńskie prace można obejrzeć w filmie dokumentalnym, zatytułowanym „Talent i dłuto”. W 1987 roku zrealizowali go Tomasz Śrutkowski i Janusz Ulatowski. O zmarłym już wówczas rzeźbiarzu opowiadali jego przyjaciele i znajomi.
"Byliśmy razem w pracowni Dunikowskiego - wspominał Marian Konieczny. Pracownia była ekskluzywna, podkreślił, bo mistrz sam sobie wybierał studentów, jeszcze na egzaminie. Wachowski był w czołówce. - Był pazerny na osiągnięcia, to znaczy bardzo pracowity i w pełni oddany sprawie - dodał Konieczny. - Bardzo dużo pracował, ale za bardzo się spalał." (źródło: https://gazetaolsztynska.pl/olsztyn/208787,Stworzyl-najbardziej-charakterystyczne-rzezby-Olsztyna.html)
Ryszard Wachowski zmarł 8 listopada 1985 roku w Olsztynie.